Kybele tapınağı Didymoon Murat Dağı Sibeli Çukurören Köyü
![]() |
Çukurören Kesiksöğüt yaylasındaki endemik bitki olan ters lale |
![]() |
Murat Dağında bulunan KYBELE HEYKELİ Kaynak: @facebook Uşak Yerel tarih |
🏛️ Gediz ve Çukurören’in Tarihsel Geçmişi
İlçemiz Gediz ve çevresi (antik adıyla Kadoi – Gedus), M.Ö. 1200–1000 yılları arasında Frigler tarafından kurulmuştur. Frigler, bölgedeki en yüksek noktalardan biri olan ve “Dindymon” adını verdikleri Murat Dağı’nın zirve yamacına, Ana Tanrıça Kybele adına kutsal bir tapınak inşa etmişlerdir. (Frigler Kybele tapınaklarını dağlık alanların en yüksek yerlerine bitki ve hayvan çeşitliliği bakımından en bol olan yere yaparlarmış ki köyümüzün Kesiksöğüt Yaylası endemik bitkileriyle, sularının bolluğuyla meşhurdur. )
Zamanla bu tapınak, Romalılar döneminde Hristiyanlığın kabul edilmesinin ardından bir manastıra dönüştürülmüştür. Tapınağın ve çevrede gelişmeye başlayan yeni yerleşim alanlarının güvenliğini sağlamak amacıyla, Çukurören’in doğusunda, tüm bölgeye hâkim bir tepe üzerine bir kale inşa edilmiştir. Bu kale, günümüzde "Asarkale" olarak bilinmektedir.
1913 yılına kadar hem Asarkale’nin hem de Kybele Tapınağı’nın büyük bölümü ayakta kalabilmiştir. Ancak o yıl, bölgeye “avcılık” bahanesiyle gelen bir Alman arkeolog ekibi, yaptıkları çalışmalarla çevrede bir define olabileceği şüphesini uyandırmıştır. Ekibin ayrılmasından sonra, yapıların çevresi hazine avcıları tarafından talan edilmiştir.
Ne yazık ki, o dönemden günümüze yalnızca oraya buraya dağılmış birkaç yapı taşı ve kalıntı ulaşabilmiştir. Bölgede ayakta duran bir tapınak veya kale yapısı ne yazık ki kalmamıştır. Ancak bu toprakların binlerce yıllık tarihi geçmişi, hâlâ taşlarda, efsanelerde ve yerel bellekte yaşamaya devam etmektedir.
📍 Kesiksöğüt KYBELE Tapınağı Nerede
🏺 Murat Dağı Efsaneleri ve Roma’ya Uzanan Taşın Hikayesi
Murat dağı gündeminde antik dönem hikayelerine devam edelim ve Murat dağından Roma’ya götürülen kutsal Omphalos(Omfalos) taşını anlatalım;
Roma Cumhuriyetinde Latin-Helen ittifakıyla Etrüsk yönetici sınıfı katliama uğramış, Etrüsk nüfus sindirilerek asimilasyona uğrayarak azınlık konumuna düşmüştür. Roma büyüme ve Akdeniz’de büyük bir güç olma yolunda ilerlemektedir.
Artık Akdeniz hakimiyeti için iki emperyal güç çarpışmaya başlayacaktır...
Devamı içerikte detaylı olarak yer alıyor.
Bu taş Kütahya-Uşak yöresinin kalbi Murat Dağından 2200 yıl önce Roma’ya götürülüp kutsal kabul edilmiş ve günümüze dek muhafaza edilerek Delphi Müzesinde sergilenmektedir.
Roma’nın karşısında büyük bir güç olarak Kartacalı’larla savaştıkları bir dönemde, Roma üzerine, bir taş yağmuru başlar...

- 1- Mehmet Pınar, Gediz Ansiklopedisi
- 2- Facebook @yerel uşak tarihi
- 3- Sosyal Medya Hesaplarım
- 4- Web sitelerim,