Azmak ve Azmak çayı

Gediz ansiklopedisinden bir sayfa

Azmak Mevkii

Azmak, Murat Dağı’nın kuzeydeki en yüksek yamaçlarının eteklerinden başlayarak, doğuda Sığırkuyruğu Yaylası eteklerinden batıda Kocagür denilen mevkiye kadar uzanan geniş bir bölgeye verilen isimdir. İsminin anlamıyla ilgili farklı söylentiler bulunsa da, en yaygın kabul gören açıklamaya göre “azımak” kelimesi; çok geniş olmasa da gür, sert akan tatlı suyu ifade eder.

Bu bölge, Murat Dağı’nın birçok noktasından çıkan çeşitli su kaynaklarını barındırır. Bu sular farklı kollardan ilerleyerek Gediz Çayı’na ulaşır ve oradan da Ege Denizi’ne dökülür.

Azmak Çayı

Karakötek mevkisinden çıkan bol miktarda su, zamanla Azmak Vadisi’ni oluşturur ve köy mevkisinin batısında Gediz Çayı ile birleşir.

Azmak Mevkiinin Özellikleri

Azmak, Murat Dağı’nın en yüksek tepelerinin kuzey yamaçlarında yer aldığından dolayı tarıma çok elverişli değildir. Bölgenin soğuk ve sert iklimi, sebze yetiştiriciliğini sınırlar. Domates, biber gibi ürünler kısa ömürlü olur ve domuz gibi yaban hayvanlarından korumak hem zor hem de zahmetlidir. Bu da verimi düşürmektedir.

Bölgede genellikle buğday, arpa ve kuru fasulye ekilir. Özellikle yörede bilinen Çukurören kuru fasulyesi ya da Murat Dağı fasulyesi, bölgenin tanınan ürünleri arasında yer alır.

Bölge, sadece doğal yapısıyla değil, tarımsal üretimiyle de dikkat çeker. Azmak’ta yetişen buğday, arpa ve özellikle kuru fasulye, hem köy halkı hem de çevre ekonomisi için önemlidir. Tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlayan köylüler, bu ürünlerle bölgeye ekonomik katkı sağlar.

Tarihi Kalıntılar ve Kültürel İzler

Azmak mevkiinde tarım yapılırken, su yatağı açılırken, çift sürülürken ya da ormanlık alanda kesim yapılırken zaman zaman tarihi eşyalara rastlanmaktadır. Bu eşyaların bir kısmı zarar gördüğü için atılmakta ya da köylüler tarafından kendi ihtiyaçları için kullanılmaktadır.

Azmak’tan çıktığı söylenen bir değirmen taşının bir dönem köydeki değirmende kullanıldığı, daha sonra süs amacıyla sergilendiği ya da Gediz depreminden sonra yeniden yapılan evlerde inşaat taşı olarak kullanıldığı da söylenmektedir.

Azmak, hem doğası hem de geçmişiyle köy yaşamının ve dağ kültürünün bir parçasıdır.